80 darbesi birçok filme, kitaba ve belgesele konu oldu. Ancak, darbe hiç mi güldürmedi ya da komik olaylar hiç mi yaşanmadı postal sesleri arasında?
Darbenin nesi komik?


Yönetmen İlknur Yılmaz, darbenin komik anılarını 'Eylülde Bile Gülmek' adlı bir belgeselde buluşturarak bu soruya yanıt verdi.

Trajikomik hikayelerde, mağdurlar cezaevinde türettikleri mors alfabesinin hikayesini, Kenan Evren'in yurt gezilerinde yaptığı konuşmalardaki gülünçlükleri ve kendilerini takip eden polislere çekilişle çıkan hediyeyi anlattı.

Sürekli rakamlarla anıldı 12 Eylül darbesi. Yaşı büyütülüp idam edilenler, cezaevine atılanlar ve türlü acılar filmlere dahi konu edildi.

O hengame içerisinde yaşama tutunmak için gülmeye çalışan darbe mağdurlarının hikayeleri bir araya gelince 'Eylülde Bile Gülmek' adlı belgesel ortaya çıktı. Kendisi de 12 Eylül mağduru olan Yönetmen İlknur Yılmaz'la darbeye rağmen gülmeyi başaranların hikayesini konuştuk.


Üç büyük il dışında Mersin, Denizli, Bursa, Antalya, Muğla gibi birçok ilde çekimler yaptıklarını aktaran Yılmaz, 90'nın üzerinden tanık ve mağdurla konuştuklarını belirtti. Her bölüm 45 dakika olmak üzere 4 bölüm çektiklerini ve ilk bölüme Kültür Bakanlığı'nın da destek verdiğini ifade eden Yılmaz şöyle devam etti:


Şair Şükrü Erbaş, 'beşibiryerde' diye nitelendirdiği darbenin mimarı Kenan Evren'in yurt gezilerinde yaptığı konuşmaları anlatıyor. Evren paşaya gittiği kentin sembolü ve ünlü olan metasının hediye edildiğini anlatan Erbaş şöyle devam ediyor:


Van'da yaptığı konuşmada da 'Ben de hoca çocuğuyum ben de bilirim dini' diye konuşuyordu. 'Şeriat şeriat diyorlar bilmiyorlar ki şeriatta yalan söyleyenin dilini, hırsızlık yapanın elini, zina yapanın' dedi ve kaldı arkasını getiremedi.

AMCASIYIM DİYEREK EŞİMİ GÖRDÜM- Öğretmen Füsun Esentürk, cezaevindeki eşini ziyareti sırasında yaşadığı trajikomik bir olayı ise şöyle anlatıyor:


Bir dahaki sefere 'Nesi oluyorsunuz?' dediğinde ben de amcası oluyorum dedim. Baktım ki gerçekten amcası diye deftere yazdı. Arkamdakiler falan hepimiz güldük. Sonra amirleri geldi. Kontrol etti. Sen ne yazdın buraya diye askere bir tane tokat atmıştı ve herkes gülmeye başlamıştı.






EVREN: DARBENİN KÖTÜ TARAFI DA BU!- Belgeselin ilk bölümü darbenin Genelkurmay Başkanı olan Orgeneral Kenan Evren'in açıklamalarına ayrılmış. Bir televizyon programına katılan Evren, darbenin ardından yakalananların hepsinin suçlu olmadığını itiraf ediyor.



RAKAM OLAN İNSANLAR - 1 milyon 683 bin kişi fişlendi. 230 bin kişi yargılandı. 7 bin kişinin idamı istendi. 517 kişiye idam cezası verildi. Aralarında 17 yaşındaki Erdal Eren'in de bulunduğu 50 kişi idam edildi.

171 kişinin işkence sonucu öldürüldüğü belgelendi. 300 kişi kuşkulu şekilde öldü. 14 bin kişi vatandaşlıktan çıkarıldı. 30 bin kişi işten çıkarıldı. 300 gazeteci saldırıya uğradı. 3 gazeteci öldürüldü.

Gazetelere 303 dava açıldı. 49 ton gazete, dergi ve kitap yakıldı. 937 film yasaklandı. (Haber: Serbest ÖZDEN- BUGÜN)