DİŞ FIRÇALAMAK ORUCU BOZAR MI? Diş fırçalamanın oruç ile ilgili hususuna önce şunu belirtmekte fayda vardır.Diş fırçalamak misvak kullanmakla eşdeğerdir çünkü ikisinde de amaç ağız diş temizliği va sağlık duyarlılığıdır.Dolayısı ile dişini temiz tutan fırçalayan sünneti uyguluyor demektir. Buna paralel gerek diş macunu gerekse misvak macunu kullanarak dişleri oruçlu iken fırçalamak orucun sıhhat olarak şartını ihlal etmektir ve bozulur, çünkü tad alma ve sıvı yutma durumu vardır, ne kadar itina edilirse edilsin dilin tad alması, boğazın yutkunması söz konusudur. O halde doğru olan sahurdan sonra dişleri ağzı temizlemek ve ondan sonra niyetlenmektir. Diyelim ki sahurdan sonra uyudunuz, uyandınız dişinizi fırçalamayı unuttunuz, o vakit fırçalayalım mı, hayır.oruç şüpheden arınmayı ister.
Oruçla ilgili merak ettiğiniz her şey
122
222
DİŞ FIRÇALAMAK ORUCU BOZAR MI? Diş fırçalamanın oruç ile ilgili hususuna önce şunu belirtmekte fayda vardır.Diş fırçalamak misvak kullanmakla eşdeğerdir çünkü ikisinde de amaç ağız diş temizliği va sağlık duyarlılığıdır.Dolayısı ile dişini temiz tutan fırçalayan sünneti uyguluyor demektir. Buna paralel gerek diş macunu gerekse misvak macunu kullanarak dişleri oruçlu iken fırçalamak orucun sıhhat olarak şartını ihlal etmektir ve bozulur, çünkü tad alma ve sıvı yutma durumu vardır, ne kadar itina edilirse edilsin dilin tad alması, boğazın yutkunması söz konusudur. O halde doğru olan sahurdan sonra dişleri ağzı temizlemek ve ondan sonra niyetlenmektir. Diyelim ki sahurdan sonra uyudunuz, uyandınız dişinizi fırçalamayı unuttunuz, o vakit fırçalayalım mı, hayır.oruç şüpheden arınmayı ister.
322
YANLIŞ ZAMANDA OKUNAN EZANLA AÇILAN ORUÇ, KABUL OLUR MU?: İbadetlerde vakit esastır ve farziyetinin şartlarındandır.Oruç ta imsak ile iftar arasındaki süreçte yapılan ve vakte bağlı ibadet olduğu için erken olarak henüz vakit girmemişken hataen okunan ezan ile açılmışsa o günün orucu bire bir tekraren tutulur ki ecri kat kat verilir.
422
ORUCU BOZMANIN KARŞILIĞI NEDİR?: Orucu bozmak niyetle değerlendirilir. Keyfi olarak bozuluyor ve ibadet yap-boz haline geliyorsa cezası kefareti ağırdır ki ihlasdan uzak laçkalaştırılmasın diye, buna halk dilinde 61 deniyor, fakat fıkıhta mezhepler arası 61 konusunda görüş birliği yoktur. Gelenek devreye giriyor ve ceza ağırlaştırılmaktan neredeyse meşakkate dönüşüyor. Doğrusu bile bile kasten orucu bozanın cezası bire birdir, peki kayıp nedir?
522
Ramazan orucunun sonsuz mükafatından mahrum kalıyorsunuz, şöyle açıklayalım. Ramazanda 1 orucu keyfiyen bozan kişi bin gün oruç tutsa o oruçlar keyfi bozulan orucun şayet bozulmasaydı ve sevap orantısı kurulsaydı bin gün oruç o bir gün bozulan orucun sevabı yanında deryada damla olur. Burada kişi sevaptan kaybediyor. Damla için denizden vazgeçmek gibi zarar dolu. Tercihiniz ne olurdu? Sağlık, seferilik, çocuk emzirmek ya da başka hayati zorunluluk nedeni, bayılma, ani tansiyon, vesaire gibi mazeret hallerinde bozulan oruçta izin vardır. Günah yoktur. Din kolaylık ister. Can ,sağlık söz konusu ise dinin önceliği sağlıktır, candır.
622
ORUÇLUYKEN KÖTÜ SÖZ, KÜFÜR ETMEK ORUCU BOZAR MI?: Hayır bozmaz.Söz yutulan, sindiren bedene dahil olan bir husus değil ki bozsun.Ancak oruçlu iken de diğer zamanlarda Salihli bir kula galiz sözler, argo, küfür yakışmaz, orucun sevap kategorisini düşürür, karşı tarafı incitir.Nefse karşı ayıptır. Oruçlu ağza yakışmaz bir yana hiçbir zaman samimi bir insana çirkin söz söylemek yakışık almaz.
722
SEFERİ DURUMLAR NELERDİR? SEFERİYKEN ORUÇ TUTMAK ŞART MIDIR?: Seferi kelimesi,yolculuk halinde olmak demektir.Geçmiş fıkıh son kullanma tarihi geçen fetvalarla yürütülmekte.Fıkıh ilmi şartların ve konumların durumuna göre esneklik ve çözüm üretecek canlı bir ilimdir.Dolayısı ile asırlar öncesinin seferilik halinde çekilen sıkıntılar bugün söz konusu değildir. Teknolojik nimetler çağındayız. Klimalı konforlu uçak ile 700 km lik mesafeye 1 saatten önce varıyor ve asla sıkıntı çekmiyorsunuz, oysa 90 km aşan yolculuklar seferi kapsamına alınıyor. Burada bir gariplik var.
822
Seferilikten kasıt neydi, dağ,taş güneş, meşakkat, konaklama yeri az, uzun yorucu takatı kesen yolculuklar, güvenlik sorunu,gibi hususlarda insanları rahatlama ibadetlerini kolaylaştırmak vardı. Günümüzde neredeyse yolculuklar dinlendiren keyifli saatler oldu. Seferilik kapsamında olmayı çıtayı yükseltmek gerek. Eski fetvaya göre seferi olan kişi dilerse oruç tutar tavsiye edilen de budur. Sevabı artar, zorunlu yol halinde ise dilerse tutmayabilir sonra tutabilir, burada içinize sinen yön önemlidir.
922
HANGİ DURUMLARDA ORUÇ BOZULABİLİR?: Oruca aykırı olan bir şeyin yapılması halinde oruç bozulur. Orucu bozan bazı şeyler hem kaza, hem de kefareti gerektirir. Orucu bozan bazı şeylerden dolayı da sadece kaza gerekir. Orucu Bozup Kaza ve Kefareti Gerektiren şeyler 1. Oruçlu olduğunu bilerek yemek ve içmek (yenilip içilen şey ister gıda, ister ilâç olsun). 2. Oruçlu olduğunu bile bile cinsel ilişkide bulunmak. 3. Ağzına giren yağmur, kar ve doluyu kendi isteğiyle yutmak. 4. Sigara içmek, 5. Az miktarda tuz yemek.
1022
Orucu Bozup Yalnız Kazayı Gerektiren Şeyler 1. Pamuk ve kağıt gibi şey yutmak, 2. Bir defada çok miktarda tuz yemek, 6. Burnuna ilaç çekmek. Bu, Ebu Hanife’nin görüsüdür. Buna göre; tedavi maksadıyla iğne yaptırmak orucu bozar ve kazayı gerektirir. Çünkü iğne vasıtasıyla vücuda verilen ilâç iç kısımlara kadar ulaşmaktadır.
1122
ORUÇ TUTAMAYAN BİRİNİN YAPMASI GEREKENLER NELERDİR?: Eğer bir kimse yaşlı ise ya da çok hasta ise oruç tutmaz. Ama tutamadığı orucun yerine dinimizce başka bir yolu vardır. Bu kişinin zengin ya da fakir olması da bu yolda etkilidir. Bunu hadislerde de görmek mümkündür. Yaşlı olup oruç tutamayan kimse, zenginse, her günün orucu için fidye verir. Fakir olan fidye vermez, dua eder.
1222
Ne Kadar Fidye Verilmelidir?: Fidye olarak, her gün için bir fıtra miktarı un verilir. Bir fıtra miktarı un 1750 gramdır. 1750 gram un ise, 2 TL eder. 30 gün oruç için 53 kg un vermek kâfidir. Yahut bu kadar unun kıymeti kadar altın, tutulamayan 30 gün orucun fidyesi olarak, bir veya birkaç fakire, Ramazanın başında veya sonunda verilebilir. Fakir, aldığı fidyeyi kendisi kullandığı gibi, başka birine de verebilir. Fidye verdikten sonra, oruç tutabilecek hale gelen hasta, tutamadığı oruçlarını kaza eder.
1322
RAMAZAN AYINDA EŞLER ARASINDA CİNSEL İLİŞKİ OLABİLİR Mİ?: Oruçlu iken cinsel ilişkide bulunmak orucu bozar mı yoksa bozmaz mı sorusunun cevabı kesin ve nettir. Tabi ki cinsel ilişkiye girmek orucu bozar. Fakat bu noktadan sonra kefaret sorusu akıllara geliyor. Peki bu şekilde cinsel ilişki ile orucu bozulan birisine kefaret gerekir mi? Şafi mezhebinde ilişkiye giren erkeğe kesinlikle kefaret gerekir, kadına kefaret gerekmez. Fakat kadının orucu bozulduğu için orucunu kaza etmesi gerekir. İlişkide kefaretin gerçekleşmesi için şu şartların bulunması gerekir;
1422
1 – Ramazan orucunu bozmuş olması gerekir. Ramazan orucunun kazasını tutarken veya başka oruç tutarken, bozana kefaret gerekmez.
1522
2 – Ramazan orucuna imsak vaktinden önce niyet etmiş olmalıdır. İmsak vaktinden sonra oruca niyet ederse veya hiç niyet etmeden ilişkide bulunursa, haram işlemiş olursa da, yalnız kaza gerekir.
1622
3 – Kasten ilişkide bulunmuş olmalıdır. Eğer unutarak ilişkide bulunmuşsa, kefaret gerekmediği gibi, oruç da bozulmuş olmaz, unutmak özür olur. Kefaret, orucu bozmanın değil, mübarek Ramazan-ı şerif ayının hürmet ve namus perdesini yırtmanın cezasıdır.
1722
4 – İlişki, imsak vaktinden sonra yani gündüz olmalıdır. Eğer imsak vaktine daha var zannı ile ilişkide bulunduktan sonra, imsak vaktinin geçmiş olduğunu anlarsa, kasten orucunu bozmadığı için sadece kaza gerekir, kefaret gerekmez.
1822
5 – İlişkiden sonra oruç tutamayacak kadar hasta olan kimseye kefaret gerekmez. Bunun gibi bir kadın ilişkide bulunduktan sonra, hayz hâli vuku bulursa, yine kefaret gerekmez.
1922
6 – Kefaret olması için, ikamet ettiği yerde orucunu kasten bozmuş olmalıdır. Eğer seferde iken bozarsa, kaza gerekir. Çünkü seferde oruç tutmak farz değildir. Seferde oruç tutmayan kimse, sonra kaza eder.
2022
7 – Karı-koca kendi arzuları ile ilişkide bulunmuş olmalıdır. Mülci ikrah ile zorlanırsa, kefaret gerekmez. İkrah, bir insanı, istemediği bir şeyi yapması için, haksız olarak zorlamak demektir. Birini zorlamanın ikrah olması için şu dört şart gerekir:
2122
İFTARLA SAHUR ARASINDA MI CİNSEL İLİŞKİ OLABİLİR?: Olur, imsak ile yasaklanan meşru nimetler iftar ile helalleşir.İmsak kırmızı ışıktır.İftar yeşil ışığın yanması ve meşru nimatlerden faydalanmanın onaylanma sürecinin başlamasıdır.
2222
ADETLİ KADIN ORUÇ TUTABİLİR, NAMAZ KILABİLİR Mİ?: Hayızlı bir kadın ramazan ayında oruç tutamazsa bu tutamadığı orucu ramazandan sonra kaza etmelidir. Eğer hayızlık durumu oruç tutma esnasında ise bu konu bir kaç adımda anlatılmalıdır. Ramazanda imsak vaktinden sonra, hayzı kesilse, o gün oruçlu gibi durur. İmsak vaktinden sonra hayz gören, o gün gizli yiyip içer. Her iki durumda da o günkü orucunu sonra kaza eder.