SAAT Otomatik makine kavramının babası sayılan El Jazari, yaşadığı dönemin Diyarbakır'ında hüküm süren Artuklu hanedanının sultanları için çok sayıda saat üretti. El Jazari'nin en etkileyici eserlerinden biri olan 'Fil Saati', Arşimet'in ilkelerini ve Hintlilerin su saati mekanizmasını harmanlayan karmaşık bir tasarımdı.
Tarihe yön veren Müslüman icatları
120
220
SAAT Otomatik makine kavramının babası sayılan El Jazari, yaşadığı dönemin Diyarbakır'ında hüküm süren Artuklu hanedanının sultanları için çok sayıda saat üretti. El Jazari'nin en etkileyici eserlerinden biri olan 'Fil Saati', Arşimet'in ilkelerini ve Hintlilerin su saati mekanizmasını harmanlayan karmaşık bir tasarımdı.
320
Fil Saati
420
Fil Saati
520
AŞI Aşı Avrupa'ya Osmanlılar tarafından taşındı. 18. yüzyılda Osmanlı coğrafyasında çiçek hastalığına karşı aşı uygulanmaktaydı. Buna tanık olan dönemin İngiltere elçisinin karısı Lady Montagu, aynı yöntemin ülkesinde de uygulanması için kampanya yürüttü, ancak hem kiliseden hem de bilim adamlarından tepki gördü. Aşı, Osmanlıların Orta Asya'dan taşıdıkları bir uygulamaydı.
620
KAĞIT Müslümanlar kağıt üretmenin sırrını Talas Savaşı'nda (751) esir aldıkları Çinlilerden öğrendi. Bağdat'ta başlayan kağıt üretimi Suriye ve Filistin'e, oradan da Mısır'a yayıldı. Günümüzde elde bulunan en eski Kuran-ı Kerim 10. yüzyılda Mısır'da yazıldı. Hıristiyan Avrupa'daki ilk kağıt imalathanesi ise 1293'te Bolonya'da kuruldu.
720
MATEMATİK Müslüman bilginler matematik alanında öncü çalışmalara imza attılar. Cebir'inn kurucusu El Harezmi bu insanlardan biriydi. Harezmi'in açtığı yolda ilerleyen Ömer Hayyam ve Şerafettin el Tusi cebiri geliştirip geometriye uyguladılar. Sıfır önceleri bir boşluk olarak kabul edilirken, Müslüman bilginler sıfıra matematiksel bir değer verdiler ve sıfırla çarpılan bir sayının sıfıra eşit olduğu önermesini geliştirdiler.
820
KAMERA Bir gün odasında otururken duvardaki delikten gelen güneş ışığının, dışarıdaki görüntüyü karşı duvara ters biçimde yansıttığını keşfeden matematikçi İbni Haytam'ın mucidi olduğu Kamera Obscura(karanlık oda), bugünkü kameraların atası sayılıyor. İbni Haytam'ın çalışmaları daha sonra Latince'ye çevrildi ve Leonardo da Vinci de dahil olmak üzere pek çok bilgine esin kaynağı oldu.
920
SANTRANÇ Dünyanın belki de en popüler zeka ve strateji oyunu Hint coğrafyasından İran'a, oradan da Arap dünyasına taşındı. Hem halkın hem soyluların, hatta Abbasi halifelerinin de çok sevdiği bu oyunun kuralları ve stratejileri üzerine çok sayıda kitap yazıldı. Satranç 14. yüzyılla beraber Avrupa'da da popüler hale geldi.
1020
CERRAHİ Cerrahi alanında İslam dünyası özellikle Endülüs döneminde en parlak devrini yaşadı. Müslüman İspanyası'nda cerrahi üç farklı alanda tatbik edilmekteydi: Damar cerrahisi, genel cerrahi ve ortopedik cerrahi. Özellikle El Zahravi'nin çalışmaları devrimsel nitelikteydi. Zahravi cerrahi disiplinine yeni prosedürler, 200'ün üzerinde tıbbi alet ve el-Tasrif adında değerli bir eserle katkıda bulundu.
1120
Hastane
1220
3 ÖĞÜN YEMEK Müslümanların Batı'ya öğrettikleri belki de en ilginç alışkanlık, hayatımızın ayrılmaz, hatta doğal bir parçası olan üç öğün yemek. 9. yüzyılda bugünkü Irak topraklarından Endülüs İspanyası'na gelen müzisyen ve moda tasarımcısı Ebu Hasan Ali ibn Nafi, namı diğer Ziryab, buranın ahalisine yemeğe çorbayla başlayıp; kırmızı et, balık veya beyaz etle devam edip; meyve yahut yemişle nokta koymayı öğretti.
1320
TRİGONOMETRİ Trigonometrinin doğuşu astronomiye bağlı olarak gerçekleşti. Astronomi Müslüman bilginlerin üzerinde çalıştığı bir alandı, zira namaz vakitlerini tam olarak belirlemek gerekiyordu. Eski Yunan astronomların temellerini attığı trigonometriyi Müslümanlar ileriye taşıdılar. El Battani ve Biruni trigonometrinin temel ilkelerini ortaya koydu. Harezmi sinüs, kosinüs ve trigonometri tablosunu tasarladı.
1420
ÜNİVERSİTE Fas’ın Fez kentindeki Kayravan adlı büyük cami kompleksi, 859 yılında kuruldu. Fas’ın en iyi ünivesitesi olan yapı, Fatıma el-Fihrî adındaki genç bir kadın tarafından yaptırılmıştır. Fatıma el-Fihrî zengin bir işadamı olan babasından kalan tüm mirası bu cami-üniversiteye vakfetmiş ve yapının inşaatının başlangıcından bitimine kadar oruç tutmuştur. Papa II. Sylvester bu üniversitede Arap numaraları ile tanışıp “0” rakamının kullanımını öğrenip Roma’ya getirmiştir.
1520
1620
1720
1820
1920
2020