Şakayık çiçeği nasıl ekilir, yetiştirilir ve bakımı nasıl yapılır?

Şakayık Hakkında: Şakayıklar her yıl nefesinizi kesmek için geri gelen çok yıllık bitkilerdir. Aslında, bitkiler sizden daha uzun yaşayabilir - bazılarının en az 100 yıl boyunca geliştiği bilinmektedir.

Şakayık Mevsimi Ne Zaman? Şakayıklar Ne Zaman Çiçek Açar?
Şakayıklar, bulunduğunuz yere ve yetiştirdiğiniz şakayık çeşidine bağlı olarak ilkbahar sonundan yaz başına kadar çiçek açar.

Birçok fidanlık erken, sezon ortası ve geç çiçek açan çeşitler sunarak şakayık sezonunu haftalara yaymanızı ve bu güzel çiçeklerin tadını mümkün olduğunca uzun süre çıkarmanızı mümkün kılar!

Şakayıklar 3. bölge iklime kadar dayanıklıdır ve 7. ve 8. bölgelere kadar güneyde iyi yetişir. Türkiye'nin büyük bölümünde başarı için kurallar basittir: tam güneş ve iyi drene edilmiş toprak sağlamak. Şakayıklar soğuk kışları bile sever, çünkü tomurcuk oluşumu için üşümeye ihtiyaç duyarlar.

Şakayık Çiçeği Türleri

Aralarından seçim yapabileceğiniz altı şakayık çiçeği türü vardır: anemon, tek, Japon, yarı çift, çift ve bomba. Kokular da çeşitlilik gösterir; 'Festiva Maxima' ve 'Duchesse de Nemours' gibi bazı bitkiler sarhoş edici gül benzeri kokulara sahipken, diğerleri limonludur veya hiç kokusu yoktur.

Şakayıklar Nereye Dikilir

Şakayıklar, yürüyüş yollarını kaplayan güzel nöbetçiler ya da hoş bir alçak çit oluşturur. Büyüleyici çiçeklenmesinin ardından, şakayıkların parlak yeşil yapraklarından oluşan gür kümesi tüm yaz boyunca sürer ve sonbaharda morumsu kırmızı ya da altın rengine dönüşerek herhangi bir çiçekli çalı kadar görkemli ve ağırbaşlı olur.

Karışık bordürlerde şakayıklar kolumbinler, baptisialar ve veronikalarla birlikte çiçek açar ve süsen ve güllerle iyi uyum sağlar. Beyaz şakayıkları sarı süsenlerle ve unutma beni çiçekleriyle birlikte dikin; pembe şakayıkları mavi Nepeta veya menekşelerle süsleyin.

Şakayıklar çok titiz değildir, ancak rahatsız edilmekten hoşlanmadıkları için yerinizi akıllıca seçin.

Şakayıklar tam güneşi severler ve yarım günle idare edebilseler de en iyi çiçeklerini her gün 6 ila 8 saat güneş alan güneşli bir yerde açarlar.

Şakayıkların büyük çiçekleri onları ağırlaştırabileceğinden güçlü rüzgarlardan korunmalarını sağlayın. (Gerekirse onları tutmak için kazıklar kullanın.) Şakayıklar yiyecek, ışık ve nem için rekabet etmekten hoşlanmadığından ağaçlara veya çalılara çok yakın dikmeyin.

Şakayıkları derin, verimli, humus bakımından zengin, iyi drene olan nemli toprakta yetiştirin. Toprak pH'ı nötr olmalıdır.

Şakayık Ne Zaman Dikilir?

Şakayık bitkileri düzgün ekildikleri ve kendilerini kabul ettirdikleri sürece çok az bakım gerektirir. Bununla birlikte, nakil işlemine iyi yanıt vermediklerini unutmayın, bu nedenle dikim alanınızı buna göre planlamalısınız.

Şakayıkları sonbaharda dikin: Türkiye'nin çoğunda Eylül sonu ve Ekim'de, 7. ve 8. Bölgelerde ise daha da geç sonbaharda

Olgun bir bitkiyi taşımanız gerekiyorsa, bunu yapmanın tam zamanı sonbahardır. Şakayıklar toprak donmadan yaklaşık altı hafta önce yerlerine yerleştirilmelidir. Şakayıkları ilkbaharda dikmek kesinlikle mümkün olsa da, ilkbaharda dikilen şakayıklar o kadar iyi sonuç vermez. Uzmanlar bu konuda hemfikirdir: Genellikle sonbaharda dikilenlerin yaklaşık bir yıl gerisinde kalırlar.

Şakayık Nasıl Dikilir

Şakayıklar genellikle 3 ila 5 gözlü (tomurcuklu) çıplak köklü yumrular, 3 veya 4 yaşındaki bir bitkinin bölümleri olarak satılır.

Bitkiler arasında iyi bir hava sirkülasyonu sağlamak için şakayıkları 3 ila 4 fit aralıklarla yerleştirin. Durgun, nemli hava hastalıkların gelişmesi için bir reçete olabilir.

Güneşli bir noktada iyi drene edilmiş toprakta yaklaşık 2 fit derinliğinde ve 2 fit genişliğinde büyük bir çukur kazın. Toprak, dikim çukuruna organik materyal eklenmesinden fayda sağlayacaktır. Toprak ağır ya da çok kumlu ise ekstra kompost ile zenginleştirin. Toprağa yaklaşık bir fincan kemik tozu ekleyin. Toprak iyileştirmeleri ve toprağı ekime hazırlama hakkında daha fazla bilgi edinin.

Kökleri, gözleri yukarı bakacak şekilde çukurdaki toprak yığınının üzerine yerleştirin ve kökleri toprak yüzeyinin sadece 2 inç altına yerleştirin. Çok derine dikmeyin! (Güney bölgelerde, erken çiçek açan çeşitleri seçin, yaklaşık 3 santim derinliğe dikin ve biraz gölge sağlayın). Ardından, toprağın çökmemesine ve kökün 2 inçten daha derine gömülmemesine dikkat ederek deliği doldurun. Toprağı hafifçe sıkıştırın.

Viyolde yetiştirilen bir şakayık dikerken, saksıda büyüdüğünden daha derin olmayacak şekilde üzerini örtün. Dikim sırasında iyice sulayın.

Şakayıkların Bakımı Nasıl Yapılır?

Çocuklar gibi, genç şakayıkların da gelişmesi zaman alır. Kendilerini kabul ettirmek, çiçek açmak ve büyümek için genellikle birkaç yıla ihtiyaç duyarlar. Ve çok geçmeden, kendi başlarına, olgun ve iyi ayarlanmış olarak dışarı çıkarlar... Bekle, hayır, bu sadece çocuklar.

Şakayıklar iyi huylu bakımla gelişir. Çoğu uzun ömürlü bitkinin aksine, birkaç yılda bir kazılmaları ve bölünmeleri gerekmez.

Gübreyi boş verin. Dikimden önce toprağı iyice işleyin, kompost ve biraz gübre karıştırın ve bu yeterli olacaktır.

Toprağınız fakirse, gübre (kemik tozu, kompost veya iyi çürümüş gübre) uygulama zamanı, şakayıklar çiçek açtıktan ve çiçeklerin başını kestikten sonra yaz başlarıdır. Birkaç yıldan fazla gübreleme yapmayın.

Gövdelere yardım edin. Şakayıkların herhangi bir yapısal zayıflığı varsa, bu bazen devasa çiçeklerini taşıyacak kadar güçlü olmayan gövdeleridir. Üç ayaklı metal şakayık halkalarını veya bitkinin desteğin ortasından büyümesine izin veren tel domates kafeslerini düşünün.

Şakayık çiçekleri solmaya başlar başlamaz, güçlü bir yaprağa kadar keserek sapın yapraklardan dışarı çıkmamasını sağlayın. Kışı geçiren hastalıklardan kaçınmak için sonbaharda yaprakları yere kadar kesin.

Şakayıkları malçla boğmayın. Soğuk havaların şiddetli olduğu yerlerde, dikimden sonraki ilk kış için çam iğneleri veya rendelenmiş ağaç kabuklarıyla ÇOK gevşek bir şekilde malçlayabilirsiniz. İlkbaharda malçları kaldırın.

Önerilen türler

Şakayıklar ilkbahar sonu ile yaz başı arasında çiçek açar, ancak bahçenizi Mayıs ortasından Haziran sonuna kadar çeşitli çeşitler ekerek art arda çiçek açacak şekilde planlayabilirsiniz. İşte bazı seçenekler:

• 'Early Scout': çok erken açan, kırmızı tek çiçekler
• 'Firelight': çok erken çiçek açan, soluk pembe tek çiçekler
• 'Karl Rosenfield': Sezon ortasında çiçek açan, büyük kıpkırmızı çiçekleri olan çift
• 'Norma Volz': Sezon ortasında çiçek açar; büyük, beyaz, tamamen çift çiçekler
• 'Elsa Sass': Sezon sonu çiçeklenir; çift, saf beyaz, kamelya benzeri çiçekler
• 'Rare Flower of Frosty Dew': parlak pembe kokulu çiçekleri ile mevsim sonu açan, 3 metrelik bitki

Şakayık Çiçeklerinin Vazoda Tutulması

Şakayıklardan harika kesme çiçekler yapılır ve vazoda bir haftadan fazla dayanır. En iyi sonuç için, uzun sapları sabahları tomurcuklar hala oldukça sıkıyken kesin.

Yeni kesilmiş şakayık saplarını nemli kağıt havluya sarabilir ve kullanmaya hazır olana kadar buzdolabında plastik bir torbaya koyabilirsiniz. Şakayıkları buzdolabından çıkarırken saplarına taze bir kesik atın ve uyanmaları için ılık suya koyun.

Şakayıkların mutlu bir yaşamı ve mutlu bir evliliği sembolize ettiği söylenir. Daha fazla çiçek anlamını burada bulabilirsiniz.

Marco Polo şakayık çiçeklerini "lahana kadar büyük güller" olarak tanımlamıştır. Antik fenoloji uygulamasına göre, şakayıklar çiçek açtığında, kavun gibi sıcağı seven kavunların ekilmesi güvenlidir.
Şakayık yaprakları yenilebilir. Yaz salatalarına ekleyin veya limonata ve buzlu çay için garnitür olarak kullanın.

Elimde dört metre karelik bir alan olsaydı, köşeye bir şakayık diker ve tapınmaya başlardım.
-Alice Harding, Şakayık Kitabı

Şakayıklar genellikle çok dayanıklıdır. Bununla birlikte, şunlara karşı hassastırlar:

• Verticillium solgunluğu
• Ringspot virüsü
• Uç yanıklığı
• Kök çürümesi
• Botrytis yanıklığı
• Yaprak lekesi
• Japon böcekleri
• Nematodlar

Şakayıklarımın Üzerinde Neden Karıncalar Var?

Birçok bahçıvan şakayık tomurcuklarının üzerinde neden bu kadar çok karıncanın gezindiğini merak eder. Endişelenmeyin! Onlar sadece tomurcuk yiyen haşerelere saldırmak karşılığında şakayık nektarını yiyorlar. Çiçek tomurcuklarının dışındaki şekerli damlacıklara ya da kabuklu böcekler ve yaprak bitleri tarafından üretilen bal özüne ilgi duyarlar. Karıncaları asla ilaçlamayın; şakayıklarınızı güvende tutarak size yardımcı oluyorlar!